تعمیر ساعت گیربکس اتوماتیک (Valve Body)

ساعت گیربکس اتوماتیک، وظیفه کنترل و هدایت جریان روغن تحت فشار را از طریق کانال‌ها و شیرهای برقی (سولنوئیدها) بر عهده دارد تا تعویض دنده‌ها در زمان و با فشار مناسب انجام شود. خرابی این قطعه به سرعت عملکرد کلی گیربکس را مختل می‌کند و نیاز به تعمیر ساعت گیربکس را ضروری می‌سازد.

مهم‌ترین علائم خرابی ساعت گیربکس

علائم خرابی ساعت گیربکس معمولاً مستقیماً در نحوه تعویض دنده‌ها خود را نشان می‌دهند. نادیده گرفتن این نشانه‌ها می‌تواند به آسیب‌های جدی‌تر در سایر بخش‌های گیربکس منجر شود.

اختلالات تعویض دنده

• تقه زدن یا کوبش گیربکس: یکی از رایج‌ترین علائم خرابی ساعت گیربکس، احساس ضربه یا تقه زدن شدید هنگام تغییر دنده (به‌خصوص در شروع حرکت از N به D یا R و حین شتاب‌گیری) است. این امر به دلیل عدم تنظیم صحیح فشار روغن توسط سوپاپ‌ها و شیرهای برقی است.
• تأخیر در درگیر شدن دنده: اگر پس از قرار دادن دسته‌دنده در حالت Drive (D) یا Reverse (R)، خودرو با تأخیر (بیش از ۱ تا ۲ ثانیه) شروع به حرکت کند، نشان‌دهنده نقص در ساعت گیربکس و تأخیر در هدایت روغن به کلاچ‌های درگیرکننده است.
• گاز هرز خوردن و لغزش دنده‌ها: در این حالت، دور موتور به شکل غیرعادی بالا می‌رود اما شتاب خودرو متناسب با آن نیست. این مشکل که به “لغزش دنده” معروف است، اغلب به دلیل افت فشار روغن ناشی از خرابی سوپاپ‌ها یا گرفتگی کانال‌های ساعت گیربکس رخ می‌دهد.
• تعویض دنده‌های نامنظم یا نادرست: گیربکس در زمان نامناسب دنده عوض می‌کند (خیلی زود یا خیلی دیر)، یا دنده را به اشتباه کم و زیاد می‌کند.

سایر هشدارهای مرتبط

• روشن شدن چراغ چک یا آلارم گیربکس: خرابی الکتریکی شیرهای برقی یا سنسورهای فشار داخل ساعت گیربکس، مستقیماً توسط ECU/TCU تشخیص داده شده و با روشن شدن چراغ هشدار، به راننده اطلاع داده می‌شود.
• نشت روغن گیربکس: در برخی موارد، نشت روغن از محل اتصال ساعت به بدنه گیربکس می‌تواند منجر به افت فشار و مشکلات عملکردی شود.
• لرزش یا صدای غیرعادی: شنیدن صداهایی شبیه به وزوز یا ناله خفیف که با تعویض دنده‌ها تشدید می‌شود، می‌تواند مرتبط با نقص در بخش‌های مکانیکی یا هیدرولیکی ساعت گیربکس باشد.

فرآیند تخصصی تعمیر ساعت گیربکس

تعمیر ساعت گیربکس یک فرآیند فنی و دقیق است و باید توسط متخصص تعمیر گیربکس اتوماتیک انجام شود. معمولاً تعمیر ساعت نسبت به تعویض کامل آن، راهکاری اقتصادی‌تر است.

مراحل عیب‌یابی و سرویس ساعت گیربکس

1. تست دیاگ (عیب‌یابی الکترونیکی): ابتدا با استفاده از دستگاه دیاگ (اسکنر)، کدهای خطای ثبت شده در TCU (کامپیوتر گیربکس) بررسی می‌شوند تا نقص‌های الکتریکی شیرهای برقی و سنسورها شناسایی شوند.
2. تست جاده و اندازه‌گیری فشار روغن: متخصص با تست رانندگی، عملکرد گیربکس را در شرایط مختلف بررسی کرده و در صورت لزوم، فشار خط اصلی و فشار مدارهای هیدرولیک را اندازه‌گیری می‌کند.
3. باز کردن و جداسازی ساعت: پس از تخلیه روغن و باز کردن کارتل، ساعت گیربکس از بدنه گیربکس جدا می‌شود.
4. سرویس و شستشوی ساعت (Cleaning & Servicing): این مرحله حیاتی شامل شستشوی دقیق کلیه کانال‌ها، مجاری و دریچه‌های ساعت برای رفع هرگونه آلودگی و گرفتگی است که باعث کاهش فشار روغن شده‌اند.
5. تعمیر یا تعویض قطعات معیوب:
   • تعمیر یا تعویض شیرهای برقی (Solenoids): اگر شیرهای برقی دارای نقص الکتریکی یا مکانیکی باشند، تعویض آن‌ها با نمونه‌های اورجینال ضروری است.
   • تعمیر سوپاپ‌ها (Valves): در صورت سایش یا گیر کردن سوپاپ‌های تنظیم فشار، امکان تعمیر یا تعویض آنها وجود دارد.
6. مونتاژ و راه‌اندازی مجدد: ساعت تعمیر یا سرویس شده به همراه تعویض فیلتر و روغن کاملاً نو (با استاندارد توصیه شده توسط سازنده)، مجدداً بر روی گیربکس نصب می‌شود.

تذکر: در برخی موارد، به‌خصوص در گیربکس‌های CVT خودروهایی مانند تیگو ۵ یا آریزو ۵ که خرابی ساعت جدی و آسیب‌دیدگی بدنه بلوک هیدرولیک زیاد باشد، ممکن است نیاز به تعویض کامل ساعت (ولو بادی) با قطعه نو یا استوک معتبر وجود داشته باشد.

تعمیر گیربکس پژو ۲۰۶

تعمیر گیربکس سانتافه

تعمیر گیربکس تیگو ۵